کلوپیدوگرل و امپرازول ، تداخلی که باید جدی گرفت

از آنجایی که این مقاله برای افراد شاغل در حوزه علوم پزشکی نوشته شده است ، پیش فرض ما این است مخاطبانی که این مقاله را می خوانند با داروهای امپرازول و کلوپیدوگرل آشنا هستند.

اما با این حال قصد داریم در ابتدا یک آشنایی مختصر و مفیدی را راجب هر دوی این داروها داشته باشیم. بعد از آن به علت تداخل این دو دارو و راه حل آن یپردازیم.

داروی امپرازول

این دارو به صورت کپسول های 20 میلی گرم در بازار دارویی ما موجود است. امپرازول از دسته داروهای مهار کننده پمپ پروتون در معده می باشد. این به چه معنی است؟ این یعنی اینکه باعث کاهش میزان ترشح اسید معده می شود.

داروهای این گروه دارویی نسبت به داروهای بلاک کننده گیرنده H2 ( مثل رانیتیدین، سایمتیدین و فاموتیدین) این کار را بهتر و موثرتر انجام میدهند.

از هم گروهی های دیگر داروی امپرازول که در ایران نیز از آن ها دارو داریم می توانیم به داروهای پنتوپرازول، اس امپرازول، لانسوپرازول و رابپرازول اشاره بکنیم.

کپسول های امپرازول حاوی گرانول هایی با روکش رودی ای می باشند. به همین دلیل است که روی جعبه این داروها نوشته شده است: کپسول انتریک کوتد یا E.C Capsule.

در نتیجه به دلیل نوع روکشی که برای این دارو به کار رفته بهتر است با معده خالی و آن هم صبح ها مصرف شود.

این بود آشنایی مختصر با داروی امپرازول ، و اما در ادامه بپردازیم به آشنایی با داروی کلوپیدوگرل.

داروی کلوپیدوگرل

شاید خیلی ها این دارو را با نام های تجاری مطرح آن یعنی پلاویکس، اوسویکس و یا زیلت بشناسند. حق هم دارند! چون نام های تجاری این دارو خیلی مطرح تر از نام ژنریک آن هستند . دوم اینکه خداییش به ذهن سپردن نام کلوپیدوگرل خیلی سخت تراست و من هم قبول دارم! بنابراین خیلی ها ممکن است اسم کلوپیدوگل را زود فراموش کنند اما پلاویکس یا اوسویکس و حتی زیلت بهتر در حافظه می مانند. این داروی دارای قرص های 75 میلی گرم می باشد.

اما این دارو چه کاربردی دارد؟ این دارو در واقع یک دارو ضد پلاکت است. یعنی چی؟ یعنی اینکه باعث مهار تجمع پلاکت ها در خون می شود. خب این چه فایده ای دارد؟ این یعنی این دارو باعث رقیق شدن خون می شود و با جلوگیری از ایجاد تجمع پلاکتی در بدن مانع بروز حوادث قلبی عروقی می شود.

بهتراست در قالب یک مثال این موضوع را توضیح بدهم. افرادی که دچار سکته قلبی یا مغزی می شوند ممکن است دچار یک گرفتگی در رگ های قلبی یا مغزی خود در اثر تجمع پلاکتی و ایجاد لخته شده باشند. این افراد لازم است تا داروهای مهار کننده تجمع پلاکتی مثل کلوپیدوگرل را مصرف کنند تا از بروز مجدد این حوادث در این افراد که مستعد هستند پیشگیری شود.

همچنین در بعضی از افراد ممکن است استنت یا فنر در رگ هایی دچار گرفتگی شده اند کار گذاشته شود تا آن رگ را باز نگه دارند و جریان خون در آن ادامه پیدا کند. اما در این مواقع پلاکت ها در برخورد با این جسم خارجی، حساس می شوند و شروع به تجمع و ایجاد لخته می کنند.

در نتیجه دارو ضد پلاکت مثل کلوپیدوگرل در این افراد استفاده می شود تا از ایجاد این تجمع پلاکتی جلوگیری شود. البته کاربردهای دیگر نیز دارد اما من سعی کردم به بیشترین موارد مصرف آن اشاره بکنم.

نکته مهمی که قصد دارم به آن شاره بکنم اهمیت اثر این دارو است. یعنی اثر این دارو نقش حیاتی برای شخص مصرف کننده دارو دارد.

و اما بپردازیم به تداخل این دو دارو…

تداخل داروی کلوپیدوگرل با امپرازول

داروی کلوپیدوگرل که بالاتر معرفی مختصری راجب آن داشتیم، زمانی که که وارد بدن شد برای اینکه بتواند اثر اصلی خود را اعمال کند بایستی در کبد توسط آنزیم های خاصی فعال شود. در واقع خود داروی کلوپیدوگرل به خودی خود نمی تواند اعمال اثر کند و به صورت یک پیش دارو می باشد. زمانی که وارد بدن شد به کبد برده می شود و در آنجا توسط آنزیم های کبدی به متابولیت فعال تبدیل می شود.

بنابراین کبد و آنزیم های کبدی در فعال سازی داروی کلوپیدوگرل نقش مهمی دارند. اما داروی امپرازول از جمله داروهایی است که باعث مهار این آنزیم های کبدی فعال کننده داروی کلوپیدوگرل می شود. در نتیجه اگر این داروها یعنی کلوپیدوگرل و امپرازول به صورت همزمان تجویز شوند، امپرازول باعث کاهش فعال سازی کلوپیدوگرل می شود و همین امر سبب می شود که اثر دارو کلوپیدوگرل کاهش پیدا کند.

از آنجایی که این دارو، یعنی داروی کلوپیدوگرل، نقش مهم و حیاتی برای بیمارانی که آن را استفاده می کنند دارد، بنابراین کاهش اثر دارو برای این بیماران خطرناک و جدی است. در زیر تصویری از اطلاعات تداخل این دو دارو که در اپلیکیشن مداسکیپ قرار دارد را می توانید مشاهده کنید.

خلاصه کلام اینکه متوجه شدید علت تداخل دارویی کلوپیدوگرل با امپرازول به چه علت هست. اما شاید این سوال پیش بیاید که خب اگر بیمار ناچار باشد داروی امپرازول مصرف کند چی؟ در این مواقع بهتر است از داروهای هم گروهی امپرازول که این تداخل را کمتر دارند استفاده شود مثل پنتوپرازول.

البته این نکته را هم بگم که بعضی از همکاران پزشک و داروساز معتقد هستند که کلا بهتر است از داروهای این گروه دارویی با داروی کلوپیدوگرل استفاده نشود و در عوض از داروهای بلاک کننده گیرنده H مثل رانیتیدین یا فاموتیدین استفاده شود.

در هر صورت لازم است راجب تداخل کلوپیدوگرل با دیگر داروهای گروه دارویی مهارکننده پمپ پروتون یا همان PPI تحقیقات و مطالعات بیشتری صورت بگیرد. اما آنچه مسلم و قطعی است این است که از مصرف همزمان امپرازول در کنار کلوپیدوگرل خودداری شود.

امیدوارم که از خواندن این مقاله لذت برده باشید. خوشحال می شوم دیدگاه خودتان را راجب این مقاله در قسمت دیدگاه بنویسید. من هم قول می دهم به تمام دیدگاه ها پاسخ بدهم. تا درود دیگر بدرود.